یاتاقان زدن؛ آیا می‌دانید چگونه از این مشکل گران‌قیمت پیشگیری کنید؟

یاتاقان چیست؟

یاتاقان (Bearing) یکی از اجزای مهم در موتور خودرو است که بین میل‌لنگ و دسته قرار دارد و برای کاهش اصطکاک بین این دو قطعه طراحی شده است. این قطعات به منظور اتصال شاتون و میل لنگ استفاده می‌شوند و مسئولیت ایجاد روانکاری و کاهش اصطکاک بین اجزا را بر عهده دارند.

عملکرد یاتاقان

چرخ‌های خودرو به وسیله یاتاقان‌های مخروطی غلتکی متصل می‌شوند که وظیفه آنها پیوند چرخ با محور است. هر یاتاقان چرخ به یک حلقه فلزی متصل شده و امکان چرخش روان خودرو را با سرعت‌ها و نیروهای مختلف فراهم می‌کند. هرگاه یاتاقان‌های چرخ آسیب ببینند، عملکرد آن‌ها دچار اختلال می‌شود.

6 علت یاتاقان زدن خودرو

یاتاقان زدن به معنای فرسودگی اجزایی است که اصطکاک بیش از حد میان آنها وجود دارد. با گذشت زمان، این اجزا دچار استهلاک شده و منجر به مشکلاتی مانند یاتاقان زدن می‌گردند.

مشکلات شایعی که ممکن است برای یاتاقان پیش بیاید عبارتند از:

1- فرسودگی طبیعی یاتاقان

فرسودگی طبیعی در یاتاقان‌ها به علت استفاده مداوم و شرایط مختلف بوجود می‌آید. این مشکلات ممکن است از رانندگی در شرایط سخت، تنظیم نادرست، نوسانات شدید دما یا وجود ذرات خارجی ناشی شود و موجب کاهش کارایی یاتاقان و افزایش سر و صدا گردد.

2- استفاده از روغن نامناسب و عدم تعویض به موقع آن

استفاده از روغن بی‌کیفیت و عدم تعویض به موقع آن منجر به یاتاقان زدن می‌شود. تعویض مداوم روغن موجب جلوگیری از انسداد قطعات و اختلال در روانکاری می‌شود. عدم تعویض به موقع روغن ممکن است به مسدود شدن و ایجاد جرم در موتور منجر گردد.

3- استفاده در شرایط سخت

رانندگی در شرایط دشوار مانند گرماهای بسیار یا بارگذاری زیاد می‌تواند دما را افزایش دهد. این مشکل باعث بروز آسیب در یاتاقان‌ها می‌شود. لذا، احتیاط در نوع استفاده از خودرو اهمیت دارد.

4- ترکیدگی یا آسیب به یاتاقان

یاتاقان‌ها نقش حیاتی در انتقال نیرو و حرکت دارند. هرگونه آسیب به آنها می‌تواند منجر به بروز صداهای غیرمعمول و اختلال کارکرد سایر اجزا شود.

5- بالا رفتن دمای موتور

افزایش دمای موتور به دلیل مشکلاتی مانند عدم وجود آب و یا کار نکردن مناسب فن اتفاق می‌افتد. در شرایط گرم‌ شدن غیرمناسب، یاتاقان‌ها به درستی عمل نمی‌کنند و این می‌تواند به یاتاقان زدن منجر شود.

6- نفوذ آب یا ذرات خارجی

ورود آب یا ذرات خارجی به یاتاقان‌ها ممکن است باعث آسیب‌های جدی گردد. این ترکیب می‌تواند منجر به خوردگی و کاهش طول عمر قطعات یاتاقان شود.

نشانه‌های یاتاقان زدن خودرو

1. صدای تق تق یا خرخر
2. افزایش دما در موتور
3. کاهش قدرت موتور
4. لرزش موتور
5. خاموش شدن ناگهانی موتور

صدای یاتاقان زدن چگونه است؟

صدای یاتاقان زدن به دلیل عدم عملکرد صحیح یاتاقان، شبیه به صدای تلق تلقی است که در اثر تماس فلز به فلز ایجاد می‌شود. این صدا نشان‌دهنده گیر کردن اجزای در حال چرخش است.

با یاتاقان معیوب چه کنیم؟

در صورت مشکوک شدن به یاتاقان زدن، به سرعت به تعمیرگاه مراجعه کنید. آسیب به یاتاقان موتور ممکن است تأثیرات جدی بر دیگر اجزا بگذارد و این موضوع می‌تواند خسارت‌های قابل توجهی به همراه داشته باشد.

کی باید یاتاقان‌ها را تعویض کرد؟

هرگونه خراشیدگی یا سائیدگی در یاتاقان‌ها نیاز به تعویض دارد. همچنین توصیه می‌شود یاتاقان‌ها را پس از10 سال یا پیمودن فاصله بیش از100 هزار کیلومتر تغییر دهید.

هزینه یاتاقان زدن خودرو چقدر است؟

هزینه یاتاقان موتور بین500.000 تا1.500.000 تومان قرار دارد، اما هزینه تعویض آن به مراتب بالاتر خواهد بود. یاتاقان قابل تعمیر نیست و در صورت آسیب باید تعویض گردد.

هزینه تعویض یاتاقان موتور خودروهای مختلف:

4 راهکار برای جلوگیری از یاتاقان زدن ماشین

همان‌طور که اشاره شد، یاتاقان زدن می‌تواند ناشی از چندین عامل باشد. اما چگونه می‌توانیم از این مشکل جلوگیری کنیم و ریسک یاتاقان زدن را کاهش دهیم؟

1. روغن موتور را به موقع عوض کنید.
2. از روغن مناسب و باکیفیت استفاده کنید.
3. از فیلتر روغن متناسب استفاده کنید.
4. از رانندگی در شرایط سخت خودداری کنید.

یاتاق‌ها به چه تعداد دسته‌بندی می‌شوند؟

یاتاقان‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: یاتاقان‌های لغزشی و یاتاقان‌های غلتشی. یاتاقان لغزشی معمولاً برای نگهداری و محافظت از اجزا استفاده می‌شوند، در حالی که یاتاقان غلتشی در اتصالات متحرک قرار می‌گیرند.

نتیجه‌گیری

در خاتمه، به خاطر داشته باشید که خرابی اجزای کوچک می‌تواند اثرات جدی بر کل سیستم خودرو داشته باشد و هزینه‌های زیاد را به همراه داشته باشد. در صورت شنیدن صدای غیرعادی یا تغییر در وضعیت خودرو، بهتر است با یک تعمیرکار متخصص مشورت کنید.