معرفی مسراشمیت KR200 مدل 1955

بدون شک، صنعت خودروسازی دارای ارتباطی عمیق و تاریخ‌دار با صنایع هوایی است. این روابط به ویژه در دوران جنگ جهانی دوم به وضوح نمایان شد، اما پیش از آن نیز شرکت‌های بین‌المللی خودروسازی به طور مداوم با صنایع هوایی در تعامل بودند. این ارتباط دوجانبه به آن‌ها این امکان را داد که از تکنولوژی‌های نوین صنعت هواپیماسازی بهره‌برداری کنند و در عین حال، قابلیت‌های تولیدی خود را به جهت افزایش کارایی نیروهای نظامی به اشتراک بگذارند.

این همکاری‌های نزدیک منجر به خلق انواع خودروهای منحصر به فرد در صنعت خودروسازی شده است. از خودروهای پرقدرت با پیشرانه‌های هواپیما تا همکاری‌های برخی از شرکت‌های هواپیماسازی با تولیدکنندگان خودرو. یکی از این داستان‌های جالب، ورود شرکت هواپیماسازی مِسِراِشمیت (Messerschmitt) از آلمان غربی به عرصه طراحی و تولید خودروهای میکروکار و بابل‌کار در دوره وینتج است.

ین مقاله به بررسی نمونه‌ای نادر از سال 1955 می‌پردازد که در منطقه خاورمیانه یافت می‌شود. این خودرو به دست تیمور ریشار، راننده پیشین مسابقات اتومبیلرانی، کلکسیونر و بازسازی‌کننده حرفه‌ای، به همان حالتی که در ابتدا بود، احیا شده است.

شرکت مسراشمیت (مِسِر-اِشمیت) یک تولیدکننده هواپیما با سابقه‌ای غنی در آلمان غربی است که در سال 1938 تأسیس شد. نام این شرکت به معنای ارج‌گذاری به بنیان‌گذار و مدیر آن، ویلی مسراشمیت انتخاب گردیده است. در سال 1968، مسراشمیت به ادغام با دیگر شرکت‌ها پرداخت و در نهایت از سال 1989 به عنوان بخشی از شرکت معتبر هواپیماسازی اِرباس (Airbus) در اتحادیه اروپا فعالیت خود را ادامه داد.

مسراشمیت، یک سازنده هواپیما با تاریخچه‌ای غنی و ناشناخته، در طول جنگ‌های جهانی اول و دوم فعالیت‌های برجسته‌ای در حوزه صنایع هوایی آلمان و نیروی هوایی نازی (لوفتوافه) داشته است. بسیاری از پروژه‌های این شرکت که در دهه 1940 میلادی و دوران پیشرفت موتورهای جت شکل گرفتند، پس از خاتمه جنگ جهانی دوم در سال 1945 از چرخه تولید خارج شدند.

وارد شدن مسراشمیت به دنیای خودروسازی داستانی جالب‌تر از دوران تولید هواپیماهای نظامی این شرکت را رقم زده است. این برند در سال 1952 و پس از ممنوعیت ساخت هواپیما، به طراحی و تولید خودروهای سه چرخه و اسکوترهای با بدنه کامل روی آورد. این خودروها در دسته میکروکارها قرار گرفته و با پیشرانه موتورسیکلت تجهیز شدند. یکی از محصولات برجسته این شرکت، KR200 نام دارد که مخفف "کابینِن‌رولر 200" در زبان آلمانی و "کابین اسکوتر 200" در زبان انگلیسی است. این خودرو بین سال‌های 1955 تا 1964 در خط تولید قرار داشت و به عنوان یکی از عجایب خودروسازی شناخته می‌شود.

پس از پایان جنگ جهانی دوم، زندگی در کشورهای درگیر جنگ، به ویژه آلمان، دچار تغییرات اساسی شد. فعالیت‌های نظامی به طور موقت متوقف گردید و تمام سرمایه‌گذاری‌ها به بازسازی کشور آسیب‌دیده معطوف شد. به همین دلیل، شرکت مسراشمیت نتوانست به تولید هواپیماهای نظامی ادامه دهد و ناچار بود تا منابع خود را برای حفظ جایگاهش به سمت فعالیت‌های صنعتی جدید سوق دهد.

در اینجا بود که فیلیتز فِند، مهندس صنایع هوایی، به مسراشمیت پیشنهاد داد تا به تولید اسکوترهای کوچک موتوری بپردازد. این ابتکار به شرکت فرصتی داد تا تمرکز خود را بر روی نوآوری در تولید وسائل نقلیه کوچک موتوری معطوف کند.

فلیتز فند، یکی از افسران برجسته تیم مهندسی لوفت‌وافه آلمان نازی، پس از پایان جنگ جهانی دوم، به طراحی و تولید سه‌چرخه‌های رکابی و موتوری تحت برند شخصی‌اش، فند فیلیتزر، روی آورد. با پیشنهاد مستقیم وی به شرکت هواپیماسازی مسراشمیت، این شرکت نیز به تولید خودروهای میکروکار، از جمله اسکوترهای سه‌چرخه با بدنه‌ای بسته، اقدام کرد. KR200، مانند دیگر محصولات فند فیلیتزر، یک اسکوتر سه‌چرخ موتوردار بود که بر اساس مدل KR175 طراحی شده بود و اصول ابتدایی طراحی‌اش را از فند 150 الهام گرفته بود.

کابینِن‌رولر 200 از نظر طراحی شباهت کمی به KR175 دارد. این خودرو با طراحی منحصر به فرد خود، از عناصر متداول محصولات فِند و مسراشمیت الهام گرفته و در نمای جلو به طرز قابل توجهی به یک حشره، به ویژه یک ملخ، شباهت دارد. بخش پایینی بدنه به واسطه گلگیرهای بیرون‌زده و دربرگیرنده چرخ‌های جلو، عریض است، اما با افزایش ارتفاع اتاق، به تدریج باریک‌تر می‌شود تا بتواند به دو سرنشین فضای کافی برای نشستن به‌صورت متوالی (پشت سر هم) بدهد.

چراغ‌های دوتایی جلو، قوس‌های نرم گلگیر، طراحی بی‌دروغ بدنه، برآمدگی خفیف در پشت شیشه خودرو و همچنین چراغ‌های دوتایی عقب، همگی به ایجاد یک هماهنگی بصری جذاب کمک می‌کنند و سبک طراحی استریم‌لاین (Stream Line) آن دوران را به خوبی تجسم می‌بخشند؛ سبکی که به وضوح از طراحی هواپیماها الهام گرفته شده است. با این حال، باید اذعان کرد که این سه‌چرخه در هیچ وجه نمی‌توان آن را زیبا توصیف کرد.

در طراحی این خودرو، خبری از درب و سقف سنتی نیست. به جای آن، یک کنوپی منحصر به فرد برای باز و بسته شدن در نظر گرفته شده است که از سمت راننده باز شده و حول محور لولاها در سمت شاگرد بچرخد و به سمت بالا حرکت کند. کنوپی، که به در و شیشه یکپارچه در هواپیماها اطلاق می‌شود، با توجه به سابقه طولانی شرکت مسراشمیت در صنعت هواپیماسازی، انتخابی جالب توجه برای ساختار خودرو به حساب می‌آید. به همین دلیل، محصولات مسراشمیت به عنوان یکی از پیشگامان صنعت خودروسازی شناخته می‌شوند که به صورت انبوه از طراحی کنوپی برای درها و سقف‌های خود بهره برده‌اند.

کاربرد کَنوپی در صنعت خودرو یک پدیده‌ نادر به حساب می‌آید و بیشتر به خودروهای مفهومی (کانسپت) و محصولات خاصی مانند لامبورگینی ایگوئیستا، مازراتی بِردکِیج، هولدن هاریکِین، بیوئیک وایلدکَت، ساب Aero-X، فولکس واگن L1 و استرلینگ نووا محدود می‌شود.

مسراشمیت KR200 با ابعاد خارجی 2819×1219×1199 میلی‌متر و فاصله محورهای 2029 میلی‌متر، دارای طراحی شاسی مستقل و اتاق مجزا است. این سه‌چرخه منحصر به فرد که با استفاده از ورق‌های فولادی ساخته شده، تنها 230 کیلوگرم وزن دارد. KR200 در سه مدل کوپه، کانورتیبل (سقف تاشو) و رودستر (بدون سقف) تولید می‌شود، و در این مقاله، ما به بررسی مدل کوپه پرداخته‌ایم.

در این مقاله به بررسی کابین مسراشمیت KR200 می‌پردازیم که به اندازه طراحی جذاب نمای خارجی‌اش، شگفت‌انگیز است. در این کابین دو صندلی به صورتی پشت سر هم قرار دارند، شبیه به نحوه نشستن خلبانان در جت‌های جنگنده دو نفره. در واقع، اینجا خبری از امکانات رفاهی و آپشن‌های اضافی نیست و سادگی جزو ویژگی‌های بارز آن به شمار می‌آید.

حتی طراحی غربیلک فرمان از یک ساختار دوشاخه الهام گرفته است که به دسته‌های دوچرخه‌های قدیمی شباهت دارد. در زیر پای راننده، سه پدال قرار گرفته و اهرم دنده نیز در سمت راست قرار دارد. این روند طراحی باعث می‌شود که شباهت‌های این وسیله نقلیه با یک خودروی واقعی تنها در این بخش به پایان برسد.

داخل کابین مسراشمیت KR200 تنها شامل یک گیج سرعت، تعدادی چراغ نشانگر و چند کلید کنترلی است که تمامی این اجزا در دید راننده قرار دارند. فضای داخلی با واینِل (چرم مصنوعی) به رنگ بدنه پوشیده شده است، که این هماهنگی رنگی، جلوه‌ای جذاب به کابین می‌بخشد. اگرچه این طراحی ساده است، اما باید گفت که KR200 به عنوان یک سه‌چرخه، در واقع یک موتورسیکلت با جایگاه بیشتر است و از ابتدا به عنوان رقبتی برای خودروهای استاندارد آن زمان طراحی نشده بود.

در مسراشمیت KR200، تمامی ویژگی‌ها ما را به دنیای موتورسیکلت‌ها سوق می‌دهد، شروع از پیشرانه گرفته تا سیستم تعلیق. این خودرو از یک پیشرانه 2 زمانه با ظرفیت 191 سی‌سی و تک سیلندر، که توسط شرکت فیشتِل و ساکس (Fichtel & Sachs) تولید شده، بهره می‌برد. این شرکت که در زمینه تولید قطعات یدکی وسایل نقلیه موتوری شناخته شده است، پیشرانه‌ای را طراحی کرده که به صورت مکانیکی روشن می‌شود و فاقد استارت الکتریکی است. ضریب تراکم این موتور به طور قابل توجهی پایین و برابر با 6.6:1 است که می‌تواند حدود 10.2 اسب بخار قدرت در دور 5250 و 15 نیوتن.متر گشتاور در دور 3800 تولید کند.

گیربکس مورد استفاده در این سه‌چرخه، یک سیستم 4 سرعته سیکوئنشال (Sequential) است که به صورت ترتیبی عمل می‌کند و مشابه گیربکس‌های موجود در موتورسیکلت‌ها طراحی شده است. در این سیستم، برای تعویض به دنده‌های بالاتر و رسیدن به دنده 4، تنها راه آزاد کردن گیربکس، معکوس کردن به صورت پیاپی و عبور از دنده‌های دیگر است.

در اینجا نکته‌ای کلیدی وجود دارد: چگونه می‌توان به سمت عقب حرکت کرد؟ در خودروهای قدیمی مانند بابل‌کار یا میکروکار، که ابعاد کوچک و وزن کمی دارند، این خیلی رایج بود که دنده عقب را رها کرده و با بلند کردن و چرخاندن بخش جلویی خودرو، به سمت مخالف حرکت کنند. اما در مورد مسراشمیت KR200، وضعیت متفاوتی وجود دارد.

یکی از جالب‌ترین ویژگی‌های این سه چرخه منحصر به فرد، طراحی مبتکرانه پیشرانه دو زمانه KR200 است که امکان تغییر جهت دوران آن با حداقل تغییرات را فراهم می‌کند. به این ترتیب، برای حرکت به عقب تنها نیاز است موتور را خاموش کرده و با تنظیمات لازم، چرخش میلنگ را برعکس کنید. به این شکل، به جای چهار دنده رو به جلو، چهار دنده رو به عقب در اختیار خواهید داشت.

چرخش معکوس در میلنگ به طور خاص در تعداد محدودی از موتورهای 2 زمانه که فاقد مکانیزم سوپاپ هستند، امکان‌پذیر بود. با توجه به این که موتورهای 2 زمانه بنزینی به تدریج در حال فراموشی هستند، دیگر شاهد ظهور چرخش معکوس در پیشرانه‌های احتراق داخلی نخواهیم بود.

مجموعه فنی KR200 با طراحی منحصر به فرد خود شامل یک موتور و گیربکس که به طور یکپارچه در جلوی محور عقب و در پشت اتاق خودرو نصب شده‌اند، به عنوان یک سه چرخه با موتور وسط و سیستم انتقال قدرت RMR شناخته می‌شود. این وسیله نقلیه از سیستم تعلیق مستقل مک‌فرسون در هر سه چرخ بهره می‌برد که با فنرهای لاستیکی و کمک‌های روغنی ترکیب شده است. به علاوه، در این طراحی جعبه فرمان وجود نداشته و ارتباط بین غربیلک و چرخ‌ها از طریق میل‌فرمان به‌صورت مستقیم برقرار می‌شود.

حداکثر سرعت این عتیقه بی‌نظیر به حدود 100 کیلومتر در ساعت می‌رسد، اما سرعت کروز یا ثابت آن تقریباً 80 کیلومتر در ساعت است. بنابراین، انتظار شتابی فوری و دستیابی به سرعت 100 کیلومتر در ساعت را نباید داشته باشید. اما می‌توانید به مصرف سوخت فوق‌العاده آن امیدوار باشید، که تنها بین 3.4 تا 5.0 لیتر در هر 100 کیلومتر متغیر است، بسته به نحوه رانندگی شما.

میکروکار مسراشمیت KR200 به عنوان یک موفقیت چشمگیر در صنعت خودروسازی شناخته می‌شود. این سه چرخه در زمان تولید خود، توانست نزدیک به 30,000 دستگاه به فروش برساند و عامل اصلی موفقیت آن، قیمت بسیار پایینش نسبت به خودروهای معمولی آن زمان بود.

مسراشمیت KR200 به عنوان یک خودروی تولید محدود شناخته نمی‌شود، اما جذابیت خاص این سه چرخه غیرمعمول به قیمت امروز آن مربوط می‌شود که بین 30 تا 40 هزار دلار قرار دارد. این موضوع نشان‌دهنده ارزش تاریخی و اهمیت کلکسیونی این وسیله نقلیه خاص است، که اگرچه ظاهری زشت دارد، اما تأثیر بسزایی در تاریخ خودروها گذاشته است. وجود یک نسخه وینتیج از این خودرو در وضعیت کاملاً بازسازی‌شده در داخل کشورمان، بسیار هیجان‌انگیز است.

_{عکاس: محمدرضا اناری}

با توجه به نوسان قیمت ها برای اطلاع دقیق از شرایط و قیمت خرید اقساطی این خودرو ،  با شماره تماس 8011 9102 021 بگیرید.